Είναι το παράπονο πολλών γονιών…. Πολλοί γονείς διαμαρτύρονται ότι τα παιδιά τους είναι ανήσυχα, ανυπάκουα και αυθάδη. Είναι απελπισμένοι και αγανακτισμένοι με τη συμπεριφορά τους, ψάχνοντας να βρουν τι μπορεί να φταίει. Φωνάζουν συνεχώς και συνήθως αυτό που ακούνε από τα παιδιά τους είναι «όχι, δεν θέλω/δεν το κάνω!». Ως αποτέλεσμα οι γονείς τις περισσότερες φορές φορτώνονται με ενοχές μην μπορώντας να ελέγξουν τα ξεσπάσματα ή τις λάθος αντιδράσεις τους προς το παιδί. Και έτσι εδραιώνεται ένας φαύλος κύκλος, με το παιδί να είναι αντιδραστικό και τους γονείς να πέφτουν στην παγίδα επίσης της λάθος αντίδρασης. Έτσι λοιπόν ξεκινάει ένα αέναο «παιχνίδι ρόλων» μέσα στην οικογένεια. Το παιδί εισπράττει τη δυσανασχέτηση των γονέων για τη συμπεριφορά του, αλλά αντί να σταματήσει θέλει να τους κοντράρεται και να βγαίνει εκείνο νικητής.
Το να αψηφά κάπου κάπου τους γονείς, είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της ανάπτυξης του παιδιού. Με τον τρόπο αυτό, ειδικά τα μικρά παιδιά ανακαλύπτουν τους εαυτούς τους, εκφράζουν την ατομικότητά τους και κατακτούν την αίσθηση της αυτονομίας. Μέσα από τις μικρές συγκρούσεις της καθημερινότητας, δοκιμάζουν τις οδηγίες και τις προσδοκίες των ενηλίκων, ανακαλύπτουν τα όρια των κανόνων που τους βάζουν οι γονείς, αλλά και τα όρια του δικού τους αυτοελέγχου.
Ωστόσο, κάποιες φορές αυτές οι συγκρούσεις είναι κάτι παραπάνω από περιστασιακές: καταλήγουν να γίνονται ο κύριος τρόπος με τον οποίo οι γονείς αλληλεπιδρούν με τα παιδιά. Η ανυπακοή μπορεί να έχει διάφορες αιτίες: κάποιες φορές, υπεύθυνες είναι οι υπερβολικές και παράλογες απαιτήσεις των γονιών. Ή μπορεί να σχετίζονται με την ανάγκη του παιδιού να αποσπάσουν την προσοχή των γονέων του. Επίσης ίσως να οφείλονται σε προβλήματα με το σχολείο και τη μάθηση, σε οικογενειακό στρες ή σε κακές σχέσεις μεταξύ των γονιών.
Τι μπορείτε να κάνετε:
Αν το παιδί σας είναι διαρκώς ανυπάκουο, προσπαθήστε να ψάξετε τις πιθανές πηγές, από τις οποίες μπορεί να προέρχεται η εσωτερική αναταραχή και η αντιδραστικότητα που δείχνει.
Αν η κατάσταση είναι χρόνια, επίμονη και έχει φτάσει μέχρι τη μέση παιδική ηλικία, αξιολογήστε πολύ προσεκτικά τα παρακάτω στην οικογένειά σας:
● Πόσο σεβασμό δείχνουν τα μέλη της οικογένειας μεταξύ τους;
● Δείχνουν σεβασμό για την ιδιωτικότητα, τις ιδέες, τις προσωπικές αξίες και προτιμήσεις των υπολοίπων;
● Πώς λύνετε τις διαφορές και πώς χειρίζεστε τις συγκρούσεις σας μέσα στην οικογένειά σας;
● Ξεκαθαρίζετε τις διαφωνίες με λογική συζήτηση ή καταφεύγετε στους καυγάδες ή στη βία;
● Ποιος είναι ο συνηθισμένος τρόπος που σχετίζεστε με το παιδί σας και τι είδους πειθαρχία χρησιμοποιείτε;
● Πόσο συχνά του φωνάζετε;
● Έχει το παιδί σας δυσκολίες στη σχολική του απόδοση ή πρόβλημα στο να αναπτύξει φιλίες;
● Μήπως η οικογένειά σας βίωσε κάποιο ιδιαίτερα στρεσογόνο γεγονός ή κατάσταση;
Και μην ξεχνάτε:
Όταν το παιδί βγει εκτός ελέγχου και δεν ακούει, κάντε ένα διάλειμμα. Απομακρυνθείτε, διακόψτε για λίγο την επικοινωνία μαζί του, μέχρι να ηρεμήσει και να αποκτήσει και πάλι τον έλεγχο του εαυτού του. Τότε ξανά-προσεγγίστε για να λύσετε τη διαφορά.
Όταν το παιδί είναι υπάκουο και δείχνει σεβασμό, επαινέστε το εξηγώντας συγκεκριμένα το γιατί. Ανταμείψτε το για τις συμπεριφορές που θα θέλατε να δείχνει, καθώς και κάθε φορά που είναι συνεργάσιμο και διαχειρίζεται τις συγκρούσεις. Τέτοιες συνεχείς, θετικές προσπάθειες αποδεικνύονται πάντα πιο επιτυχημένες από την τιμωρία.
Τέλος, η αντίδρασή σας μετράει!! Αν «εκραγείτε» ή χάσετε την ψυχραιμία σας όταν το παιδί αντιμιλά, τότε να περιμένετε περισσότερη ανυπακοή και περιφρόνηση. Αντίθετα, το παιδί θα γίνει με τον καιρό πιο συνεργάσιμο, αν καταφέρνετε να παραμένετε ήρεμοι αλλά σταθεροί. Μόνο όταν δείχνουμε σεβασμό προς τα παιδιά μας τότε θα μάθουν να σέβονται εμάς, αλλά και την υπόλοιπη οικογένεια.
Από την επιστημονική ομάδα του Χαμόγελου του Παιδιού
.jpg)
